Elk jaar begint in januari, bij voldoende belangstelling (minimaal 5 deelnemers), een nieuwe opleiding tot hatha-yoga leraar. In januari 2022 zal dit voor de zeventiende keer zijn. Deze opleiding is bedoeld voor degenen die zelf van plan zijn in de toekomst les te gaan geven, of die elders al een yogaopleiding hebben gevolgd en hun kennis verder willen verdiepen, en voor degenen die meer willen leren over zichzelf, hun eigen yogabeoefening en het systeem dat de basis vormt van de asana’s en het gebruik van de ademhaling. Je kunt de opleiding dus ook volgen als je niet van plan om later zelf yogales te gaan geven.
Het is tot eind januari nog mogelijk om je in te schrijven voor de lerarenopleiding.
Naar mijn mening is theoretische kennis de basis in het vak van yogaleraar. Voor die theoretische basis volgen we, in grote lijnen, de critical alignment methode, zoals die is uitgewerkt door Gert van Leeuwen. Essentieel voor het geven van yogales is echter in de praktijk deze kennis te kunnen over te kunnen dragen. Dat is vooral ervaring. Ik streef er naar in de lerarenlessen van de verschillende blokken reeds de basis te leggen voor deze noodzakelijke ervaring.
In de theorie wil ik vooral ingaan op de structuur achter de individuele oefeningen: laten zien hoe al de verschillende yogahoudingen bij elkaar één geheel vormen. Vervolgens is er de stap van het systeem van oefeningen naar ons eigen systeem. Dat systeem bestaat uit een lichaam, spieren en zenuwen, maar ook uit denken, voelen en handelen. Uiteindelijk zijn we meer en meer in staat alles te integreren en de onderliggende eenheid te ervaren via het gebruik van de ademhaling.
Het praktisch kunnen toepassen van de theorie betekent: leren kijken naar een beweging, spanning leren herkennen in een houding en correcties leren geven om daarmee het individuele proces van leerlingen te versnellen. We zullen dus veel met elkaar oefenen en eventueel met vrijwilligers van buiten. Een belangrijk aspect in de methode die ik gebruik bij het geven van yogales is namelijk het manueel kunnen corrigeren en manipuleren van leerlingen in de diverse houdingen. Dit systeem van correcties en manipulaties draagt in grote mate bij aan het begrijpen van een houding, het verschil tussen aan-spannen en ont-spannen (= loslaten) en het zorgt ervoor dat een leerling veel sneller de positieve effecten van yoga gaat ervaren.
De ervaring, die zo cruciaal is bij het lesgeven, is echter niet alleen ervaring in het lesgeven, maar ook de eigen yoga ervaring. Yoga is als een weg die je aflegt, een ontwikkeling, en bij het lesgeven is het essentieel te kunnen putten uit je eigen ervaring. Om anderen de weg te kunnen wijzen moet je immers zelf al een stuk van de weg hebben afgelegd. Daarom en om je eigen proces te versnellen is een ander onderdeel van de opleiding het frequent volgen van yogalessen.
Dirk-Jan Lust